Свет даведаўся аб новым камені, разнавіднасці халцэдона, усяго 10 гадоў таму. Яго з'яўленне на некаторы час паставіла ў тупік нават вядомую лабараторыю каштоўных камянёў. Унікальны халцэдон, аб'яўлены першым адкрыццём каштоўнага каменя 21-га стагоддзя.
Гісторыя знаходкі каменя Аквапраз гучыць вельмі эмацыйна з вуснаў які знайшоў мінерал паляўнічага за скарбамі Яні Меласа.
«Маё жыццё ў дзяцінстве было вельмі падобнае на жыццё Гекльберы Фіна», - кажа Яні Мелас, які памятае, як раскопваў старажытныя скарбы пасля дажджоў на грэцкай выспе, дзе ён вырас. "І калі гэта былі не старажытныя скарбы, то гэта былі кулі часоў Другой сусветнай вайны, каскі, іржавыя нямецкія стрэльбы і ўсе тыя пацешныя рэчы, з якімі хлопчыкі таго часу любілі гуляць", – кажа Мелас, які жыве цяпер на Кіпры.
Гэта той жа эмацыйны кайф, які адчувае даследнік каштоўных камянёў, калі ён палюе за камянямі.
Мелас пачаў сваю кар'еру ў ювелірным свеце ў якасці інструктара па каляровых камянях у гемалагічным інстытуце Амерыкі ў 1988 годзе, а затым працягнуў працу па здабычы алмазаў і іншых каштоўных камянёў у Батсване, ПАР.
У 2012 годзе Мелас выпадкова выявіў камень, зараз вядомы як Аквапраз, падчас свайго перыяду пошукаў алмазаў у Афрыцы.
Калі я знайшоў яго, дык адразу зразумеў, што гэта тое, чаго я ніколі раней не бачыў. Нешта асаблівае. Яго колер увесь час пераходзіў у розныя адценні. У ім былі бірузова-блакітныя аблокі, акружаныя чыстымі бірузовымі абласцямі, а таксама прысутнічалі колеры Параіба, якія былі больш празрыстымі і выразнымі.
Тлумачыць Мелас, які ўпершыню паказаў свету сваю знаходку на сваёй старонцы ў 2013 годзе.
Некаторыя калегі выказалі здагадку, што гэта хрызакола. Іншыя казалі, што гэта сіне-зялёны апал. Многія думалі, што гэта хрызапраз.
Каб атрымаць вычарпальны адказ, ён адправіў узор у GIA.
«Я нічога не чуў на працягу трох месяцаў», - распавядае Мелас, - Затым мне патэлефанавалі і сказалі, што мы знайшлі нешта неверагоднае. Гэта не хрызапраз. Гэта не хрызакола. Гэта халцэдон, які да гэтага быў невядомы».
У 2015 годзе камень быў прызнаны новай разнавіднасцю халцэдона.
Мелас прыдумаў назву "Аквапраз" для каменя, узяўшы за аснову лацінскія і грэцкія словы "аква" (мора) - колер марской хвалі і "праз" (цыбуля-парэй) абазначае зялёны колер.
Паводле яго слоў, Аквапраз бывае двух колераў:
- Candy - Ледзянец (ён больш празрысты і выглядае, як трапічнае мора).
- Blue Cloud - Блакітныя Аблокі (разнавіднасць, якая выглядае як крышталізаваныя блакітныя бірузовыя аблокі).
Цікава тое, што Мелас не прэтэндуе на адкрыццё прыгожага каменя: "Аквапраз быў знойдзены тысячы гадоў таму карэннымі афрыканцамі" - кажа ён.
Аднак у заходнім свеце сапраўднае адкрыццё ў гемалогіі заключаецца не ў тым, хто дакрануўся да яго або ўбачыў яго першым. А ў тым, хто зразумеў, што гэта сапраўды новае адкрыццё каштоўнага каменя.
Aquaprase - Аквапраз - гэта халцэдонавы кварц з натуральным колерам, абумоўленым хромам і нікелем.
Ёсць два розных тыпу: адзін сіне-зялёны і напаўпразрысты, а іншы больш блакітны, але мяняе колер і мае аблокі.
Матрыца каменя мае цёмна-карычневыя і чорныя ўключэнні, а таксама бялёсыя каламутныя ўключэнні.
Па шкале Мооса цвёрдасць каменя складае ад 7,5 да 7,75.
Гэты камень не патрабуе асаблівага дызайну, старанная шліфоўка падкрэслівае цудоўны "хмарны" малюнак, які не паўторацца.
