“... thosaigh sonraí an tseomra ag teacht amach go mall as an dorchadas. Bhí figiúirí aisteach ainmhithe, dealbha agus óir - ór shimmered i ngach áit! Ar feadh nóiméad—bhí an chuma ar an nóiméad sin mar shíoraíocht dóibh siúd i mo dhiaidh—bhí mé gan chaint agus iontas orm.
Creidim nach gcuirfidh formhór na seandálaithe an fhíric i bhfolach go mothaíonn siad uafás, fiú bewilderment, ag dul isteach i seomra a bhí faoi ghlas agus faoi shéala na céadta bliain ó shin ag lámha na bpian. Ar feadh nóiméad, cailleann coincheap an ama mar fhachtóir i saol an duine gach brí. Trí, b’fhéidir go bhfuil ceithre mhíle bliain caite ón uair dheireanach a sheas cos daonna ar an urlár ar a sheas muid, ach go dtí seo bhí gach rud thart i gcuimhne ar an saol a bhí díreach stop: cófra leath-líonadh le aol ag an doras féin, lampa múchta, méarloirg ar phéinteáil úr, fleasc sochraide ar an tairseach ... Ba chosúil go bhféadfadh sé seo go léir a bheith inné. Ba é an t-aer céanna atá caomhnaithe anseo leis na deich gcéadta bliain ná an t-aer céanna a análadh ag na daoine a d'iompair an mummy go dtí áit a scíthe deiridh. Chuaigh an t-am i léig, scriosta ag go leor sonraí pearsanta, agus bhraith muid beagnach sacrilegious."
Mar sin cuirtear tús le scéal oscailt dhíreach Howard Carter ar thuama Tutankhamun, an fionnachtain seandálaíochta is mó san XNUMXú haois, a tháinig chun bheith ina mhothúchán agus ina inspioráid ar fud an domhain d'ealaíontóirí, ailtirí agus seodóirí. Mar sin féin, ghabh an Éigipt an Eoraip i bhfad roimh oscailt an tuama, nó ina áit sin, an spéis san Éigipt imithe i léig.
Don chéad uair, eascraíonn spéis i dtraidisiún na hÉigipte sa Róimh ársa. Bhí tionchar ag concas na hÉigipte agus a claochlú go cúige Rómhánach, bua a bheith aici agus trófaithe a thabhairt ar leathadh móitífeanna na hÉigipte sa Róimh. Ach ní raibh an oiread sin tábhachta ag aon cheann d’imeachtaí na mblianta sin don ealaín agus don chultúr le scéal tragóideach grá Antony agus Cleopatra. Cé go raibh sé rómánsúil go leor, tháinig sé chun bheith ar an ábhar is coitianta ag an Éigipteach agus spreag sé ealaíontóirí, scríbhneoirí, filí, cumadóirí, córagrafaithe, etc. mór le rá ar feadh na gcéadta bliain.
Is é an chéad chloch mhíle thábhachtach eile i stair staidéar agus athbheochan ealaín na Sean-Éigipt ná feachtas Éigipteach Napoleon Bonaparte (1798 - 1801). Ó thaobh míleata de, níor éirigh leis - buaileadh Napoleon, ach le haghaidh eolaíochta agus ealaíne, bhí an-tábhacht ag baint leis an bhfeachtas seo.
Sa bhliain 1799, thángthas ar an gCloch Rosetta, agus chuir Champollion an-spreagadh ar fhorbairt na hÉigipteola mar gheall ar a léirmhíniú. Ina theannta sin, tar éis torthaí turas eolaíoch a d'eagraigh Napoleon, d'fhoilsigh eolaithe cur síos suntasach deich-imleabhar ar an Éigipt (1809-1829). Obair shuntasach eile a bhí sa leabhar ar cheann de na rannpháirtithe ar an turas - an t-ealaíontóir (agus sa todhchaí an chéad stiúrthóir ar an Louvre) Dominique Vivant-Denon "Turas san Éigipt Uachtarach agus Íochtarach" (1802), in éineacht le líon mór dá sceitsí féin de shéadchomharthaí na Sean-Éigipt. Tar éis í a scaoileadh, bhí an Eoraip scuabtha ag an gcéad tonn mhór den Egyptomania - tháinig úsáid móitífeanna hÉigipte chun bheith ina ghné shainiúil den stíl Impireacht a bhí ceannasach ag an am sin. D'fhreagair seodóirí an faisean nua freisin, agus go luath líonadh jewelry ar théama na hÉigipte na fuinneoga siopa ar shráideanna gnóthacha Pháras.
Spreagadh an chéad tonn eile den Egyptomania ag tochailtí córasacha a thosaigh na hÉigipteolaithe Francacha Auguste Mariette agus Gaston Maspero sa dara leath den 1859ú haois, chomh maith le tógáil Chanáil Suez i 1869-1867, faoi cheannas cuideachta chomhstoic Fhrancach. . Dhá bhliain sular críochnaíodh an tógáil, bhí an tsuim san Éigipt chomh mór sin go raibh pailliún iontach Éigipteach le feiceáil ag Taispeántas Domhanda XNUMX i bPáras, rud a chuir le tuiscint láidir ar chuairteoirí - trí é, d'aimsigh go leor den chéad uair an charm mistéireach. de thír ársa i bhfad i gcéin. Tógadh an pailliún seo chun bailiúchán d’fhionnachtana seandálaíochta Mhúsaem Bulak (Músaem na hÉigipte i gCaireo anois) a thaispeáint, ach chomh maith le seaniarsmaí, bhí jewelry de stíl na hÉigipte a chruthaigh Gustave Beaugrand, chomh maith le seodóirí ó Boucheron, Mellerio sa taispeántas. agus Daoine eile.
Ón nóiméad sin ar aghaidh, scaipeadh an paisean do jewelry spreagtha na hÉigipte ar fud na mór-roinne, agus thosaigh go leor seodóirí cáiliúla, lena n-áirítear Alessandro Castellani, Carlo Giuliano, Eugène Fortenay, jewelry a chruthú sa stíl "Renaissance Éigipteach" mar a thugtar air. Fíor, ní féidir an stíl nua a thabhairt ach "athbheochan" go coinníollach. In ainneoin gur ghlac na seodóirí téamaí agus móitífeanna na hÉigipte mar bhunús, ní dhearna siad iarracht aithris a dhéanamh ar na máistrí ársa, chun an stíl a athbheochan. Bhí maisiúcháin nua-aimseartha éagsúlachtaí eicléictiúla ar théama na hÉigipte ársa, idirdhealú ag castacht, fiú roinnt farasbairr, nach raibh, go ginearálta, salach ar an ealaín na historicism, a bhfuil na gnéithe céanna, go háirithe sa chéim déanach.
Taighde leanúnach agus fionnachtana iontach spéis mhéadaithe in ealaín na hÉigipte ag deireadh an 1880ú haois agus go háirithe ag tús an 1905ú haois, nuair a rinneadh roinnt fionnachtana tábhachtacha. Sna 1908í, tosaíonn Gaston Maspero ag glanadh teampaill Luxor agus Karnak, i 1912-XNUMX d’aimsigh Edward Ayrton tuamaí na bparaoh i nGleann na Ríthe, agus i XNUMX aimsíonn Ludwig Borchardt meirge Nefertiti, gan ach roinnt a lua. de fhionnachtana suntasacha na tréimhse sin.
Sa ré nua-aimseartha, modhnaíodh móitífeanna na hÉigipte de réir na faisin nua. Fuair mascarons aghaidheanna gleoite angelic, d'éirigh sciatháin scarabs níos dinimiciúla agus níos galánta, agus is minic a tógadh na cineálacha jewelry ar bhonn na líne traidisiúnta "stailc sciúirse". Bhí “Athbheochan na hÉigipte” nua-aimseartha corpraithe go beoga in ealaín jewelry na máistrí suntasacha sin mar René Lalique, Georges Fouquet, Lucien Gautret agus daoine eile.
Agus mar sin tagann muid go dtí an áit a thosaigh muid. Ba bhuaic na hÉigipte ar fud an domhain é teacht amach Howard Carter ar thuama Tutankhamen díreach 100 bliain ó shin i 1922. Na healaíona agus ceardaíocht iontach a fuarthas ar an taobh istigh den tuama, chomh maith leis an jewelry agus an masc órga legendary a fuarthas ar an mummy féin, ba chúis le corraigh den sórt sin go raibh an stíl Éigipteach ar cheann de na príomhfhoinsí stíle Art Deco.
Bhuel, ba iad na seodóirí an chéad duine a d’fhreagair don chiall seandálaíochta, ar ndóigh. Ón mbliain chéanna sin, 1922, tá tithe seodra clúiteacha ar nós Cartier, Tiffany & Co., Lacloche Freres, Van Cleef & Arpels ag cruthú GEMS fíorálainn a spreag an Éigipteach chun freastal ar an éileamh mór spéire.
Is dócha go raibh Cartier ar cheann de phríomhchruthaitheoirí jewelry na hAthbheochana hÉigipte. Ó 1910, i bhfad sular thángthas ar thuama Tutankhamun, tá seodóirí an ghnólachta ag déanamh jewelry ag baint úsáide as an Description of Egypt and the Grammar of Ornament a foilsíodh i 1856 mar fhoinsí amhairc. Chomh maith le hathmhachnamh a dhéanamh ar mhóitífeanna na hÉigipte a fuarthas ar iasacht ón nGramadach, is minic a d'úsáid Cartier seaniarsmaí barántúla hÉigipte ina gcuid jewelry. Thug na seanóirí is mó i bPáras déantáin ón Éigipt do Louis Cartier, agus chuir na seoda mionsamhla seo i bhfráma lómhar déanta as óir, diamaint agus clocha lómhara eile le tuiscint dochreidte ar chustaiméirí uasal. Le teacht Art Deco agus teacht ar thuama Tutankhamen, déanann Cartier, cosúil le gnólachtaí eile, athmhachnamh ar stíl na hÉigipte agus léirmhíníonn sé é i spiorad an ama nua.
Thug Tiffany & Co. a stíl uathúil féin chuig an Renaissance Éigipteach freisin. Bhí fonn ar Louis, mac bunaitheoir na cuideachta, Charles Tiffany, go leor réimsí ealaíne agus i 1893, tar éis turgnaimh fhada le gloine dhaite, d'aimsigh sé cineál nua gloine - favril. Bhí éifeacht shíorréimseach luxurious aige ar an dromchla, rud a bhain Louis amach trí ghloine leáite a chóireáil le ocsaídí miotail. Seodóirí gloine Favril Tiffany & Co. chruthaigh ciaróga gealbhruthach iontacha agus chrústaigh iad i raon de rudaí ealaíne. Ach seachas seo, tá go leor jewelry suimiúil cruthaithe ag an gcuideachta jewelry i stíl "Renaissance na hÉigipte".
Bhí an dá ghnólacht seodra dheireanacha a bhreathnóimid san Airteagal seo, Lacloche Freres agus Van Cleef & Arpels, cosúil lena gcur chuige maidir le bheith ag obair le hoidhreacht na hÉigipte. Bhain an dá ghnólacht úsáid as platanam mar bhunús le haghaidh jewelry a cruthaíodh i bhfoirm mósáic de chlocha lómhara. Go traidisiúnta, bhí diamaint mar chúlra inar leagadh amach íomhánna de mhuintir na hÉigipte ársa, éin, ainmhithe agus bláthanna as emeralds, rubies agus sapphires. Fuarthas a n-íomhánna ar iasacht ó phictiúir agus ó fhaoisimh i dteampaill na hÉigipte. B’fhéidir gurbh é Van Cleef & Arpels a thug aird ar dtús ar ghnáthábhair na hÉigipte ársa mar ghabháil éisc agus éin, nó ag imirt na cruite agus na gcluichí cláir.
Oibríonn Lacloche Freres ar an mbealach céanna, ach i 1925 cruthaíonn sé bracelet uathúil i spiorad na futurism, áit a bhfuil ní hamháin siombailí agus móitífeanna na healaíne hÉigipte comhcheangailte go han-sciliúil, ach freisin na clocha as a bhfuil an comhdhéanamh tógtha. Casann an gnólacht jewelry le meascán sách neamhghnách, ach an-éifeachtach de chlocha lómhara agus leathlómhara. Mar atá i saothair eile, úsáidtear diamaint mar chúlra, ach in ionad rubies, emeralds agus sapphires, glacann seodóirí turquoise, péarlaí dubh agus máthair-de-Pearl.
Le deireadh ré Art Deco, tagann paisin na hÉigipte i léig, ach filleann an t-ús sa tír ársa seo arís agus arís eile, ar dtús sna 1960í, nuair a eisíodh an scannán legendary "Cleopatra" le Elizabeth Taylor ina phríomhpháirt, agus ansin sna 1980í agus sna 1990idí.
